نکات کلیدی در نگارش پروپوزال
5 نکته کلیدی در نگارش پروپوزال که لازم است بدانید!
اصولاً هر پروپوزال پژوهشی باید همه عناصر کلیدي مندرج در فرآیند پژوهشی را داشته باشد و اطلاعات کافی را به خواننده بدهد.ممکن است هر فرد یا نگارنده پروپوزال، پژوهش بسیار خوب و با کیفیتی داشته ولی به‌دلیل اینکه نتوانسته پروپوزال خود را خوب نگارش کند؛ کار وی رد شده است. در ادامه نکاتی کلیدی برای نگارش یک پورپوزال خوب به شما دانشجویان عزیز خواهیم آموخت.
نکته اول: عنوان
عنوان پژوهشی باید مختصر و توصیف‌گر باشد. در صورت امکان، عنوانی روشنگر و جذاب انتخاب کنید. یک عنوان خوب توجه خواننده را جلب کرده و باعث می‌شود او جهت‌گیري مثبتی به پروپوزال پیدا کند.
نکته دوم: چکیده
چکیده خلاصه کوتاهی از کل پروپوزال است که نباید بیش از حدود ۳۰۰ کلمه باشد. چکیده باید شامل بیان مسئله، ضرورت پژوهش، روش و یافته‌هاي اصلی پژوهش باشد. چکیده بخش مهمی در پروپوزال است. زیرا خواننده در ابتدا پس از خواندن عنوان، به این بخش مراجعه می‌نماید.
نکته سوم: مقدمه
هدف اصلی از نگارش مقدمه، ایجاد پیشینه یا بستر لازم براي مسئله پژوهشی شماست. اگر مسئله در بستر حوزه پژوهشی بسیار دقیق و روزآمدي جاي گرفته باشد، اهمیتش آشکار خواهد شد. بنابراین بهتر است مسئله پژوهش خود را بر بستري از حوزه‌هاي داغ و امروزي یا بر حوزه‌هاي قدیمی‌تر که هنوز مورد توجه است؛ جای دهید. مقدمه معمولاً با عبارتی کلی درباره حوزه مسئله پژوهش و تمرکز بر مسئله‌اي خاص آغاز می‌شود. به دنبال آن نیز توجیه یا دلیل منطقی پرداختن به چنین مطالعه‌اي می‌آید. مقدمه معمولاً موارد زیر را در بر میگیرد:
1- بیان مسأله پژوهش، که اغلب با عنوان هدف از پژوهش نیز نام برده می‌شود.
2- ارائه دلیل منطقی مطالعه پیشنهادي
3- شرح مختصر مباحث عمده و مسائل فرعی
4- شناسایی متغیرهاي مستقل و وابسته مطالعاتی
5- تعیین حدود یا مرزهاي پژوهش پیشنهادي براي رسیدن به تمرکزي روشن
6- ارائه تعاریفی از مفاهیم کلیدي
نکته چهارم: روش
اصل راهنماي نگارش بخش روش این است که باید در بردارنده اطلاعات کافی باشد تا خواننده بتواند تعیین کند که آیا روش شما معتبر است یا نه. لازم است نشان دهید که از روش‌هاي جایگزین نیز شناختی کافی دارید و بر اساس این شناخت به گونه‌اي از روش خود دفاع کنید که گویی مناسب‌ترین و معتبرترین راه پرداختن به مسئله پژوهشی است.
نکته پنجم: نتایج
از مهمترین نکات نگارش پروپوزال دانشجویی لزوم وجود تصویري از نوع داده‌هایی که می‌خواهید گرد آورید و شیوه‌هايی که به کار خواهید برد؛ داشته باشید تا بتوانید به مسئله پژوهش پاسخ دهید یا فرضیه‌تان را به محک آزمایش درآورید.
پروپوزال چیست؟
پروپوزال یک طرح پیشنهادی از پژوهش است که توسط پژوهشگر به گروهی از افراد ارائه می شود. در واقع پروپوزال، پیش ارائه ای برای پروژه تحقیقاتی یا پایان نامه است که قوانین خاصی برای نگارش دارد. این طرح از بخش های مختلفی نظیر عنوان، فهرست، متن اصلی، منابع و مآخذ و… تشکیل شده است. پروپوزال یا طرح پژوهشی یک طرح یا پیشنهاد است که توسط فرد ارائه دهنده به افراد خاصی ارائه می شود. در واقع پروپوزال ها اغلب به شکل یک طرح رسمی و کتبی هستند که یک طرح کلی از پایان نامه فرد ارائه می کنند. نکته قابل توجه در پروپوزال این است که پژوهش گر، قبل از تهیه پایان نامه یا پروژه تحقیقاتی می بایست با رعایت قوانین نگارش نسبت به تهیه آن بپردازد. در مجموع این طور می توان گفت که طرح پژوهشی یا پروپوزال در راستای بررسی یک مشکل و ارائه راهکار برای رفع آن انجام می شود.
پروپوزال یکی از دغدغه‌های دوره تحصیل دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا بوده و پيش‌نويس پ‍ژوهشي است كه دانشجو مي‌بايست براي اخذ مدرك تحصيلي خود انجام دهد. رعایت نکات مهم نگارش پروپوزال دانشجویی الزامی است چراکه شما به معرفي موضوعي كه براي پايان‌نامه خود انتخاب كرده‌ايد ، توضيح اهميت آن موضوع ، ذكر پ‍‍ژوهش‌هايي كه در گذشته در اين‌باره صورت گرفته، و نتايجي كه فكر مي‌كنيد از تحقيق خواهيد گرفت می‌پردازيد. هم‌چنين روش‌هايي كه در پژوهش از آنها بهره خواهيد گرفت را ذكر مي‌كنيد.
نکات مهم نگارش پروپوزال دانشجویی
1- انتخاب موضوع
اولین گام برای نوشتن پروپوزال، انتخاب موضوع است. موضوع پروپوزال باید معیارهایی داشته باشد؛ خلاصه آن به شرح زیر می‌باشد:
مناسب بودن موضوع: یعنی جزء موضوعات اولویت دار باشد.
پرهیز از موضوعات تکراری در انتخاب طرح: پروپوزال نویس در ابتدای کار، باید نظری اجمالی به كارهای سایر محققین داشته باشد تا موضوع وی تکراری نباشد. البته زمانی یك موضوع تكراری است كه تمامی ابعاد تحقیق و موضوع مانند هم باشند.
قابلیت اجراء بودن موضوع: یعنی آیا تمامی امكانات و شرایط لازم برای انجام تحقیق درخصوص موضوع انتخاب شده فراهم است؟ اگر یك موضوع تمامی ویژگی‌های لازم را داشته باشد، اما قابل انجام نباشد، موضوع خوبی نخواهد بود.
كاربردی و مقرون به صرفه: مطالعاتی در اولویت پژوهشی قرار دارند كه با حداقل هزینه، جنبه كاربردی داشته باشد.
نداشتن موانع اخلاقی: در تحقیقات، رضایت‌مندی و حفظ حرمت انسانی و محرمانه نگاه داشتن اطلاعات بسیار ضروری است.
مقبولیت سیاسی و فرهنگی: موضوع مورد مطالعه باید مورد پذیرش فرهنگ و عرف جامعه باشد.
2- نوشتن عنوان موضوع
- مهمترین و پربیننده‌ترین قسمت پروپوزال، عنوان موضوع می‌باشد. پس در انتخاب عنوان بسیار دقت باید نمود.
- دربرگیرنده تمام محتویات كار مطالعاتی باشد.
- از به‌كار بردن كلمات غیر مصطلح و كلمات انگلیسی كه معادل فارسی دارند، اجتناب شود.
- از عناوین اختصاری استفاده نشود.
3-بیان مسأله یا مشكل (ضرورت اجرای پژوهش)
یکی از موارد ضروری در اجرای پژوهش، بیان مسئله است. یعنی چه مشکل یا مسئله ای ذهن پژوهشگر را به خود مشغول ساخته و انجام تحقیق را سبب شده است. بیان مسئله باید مختصر و دقیق (حداكثر ۱ صفحه) و با ذكر منابع نوشته شود. ماهیت، شدت، وسعت و عوامل موثر بر مسئله با جملاتی کوتاه ذکر شود. با توضیح و ارائه راه حل، اهمیت موضوع طرح و ضرورت آن را توجیه نمایید. به این نکته توجه داشته باشید که پس از بیان مسئله، باید تمامی مخفف‌ها و اصطلاحات و منابع مورد استفاده در پاورقی توضیح داده و نوشته شوند.
4- بررسی منابع و ادبیات تحقیق
در بررسی منابع، با مراجعه و مطالعه كتب، مجلات، تماس با سایر محققین و استفاده از بانك‌های الكترونیك، می‌توان از تجربیات و نتایج به‌دست آمده استفاده كرد و از روش‌ها و تحلیلهای آماری آنها برای یك تحقیق مفید و درست بهره برد.
5- اهداف، سوالات، فرضیات
اهداف یك پروژه تحقیقاتی، با توجه به موضوع پژوهش، خلاصه آنچه كه باید با انجام مطالعه و تحقیق به آن برسیم را بیان می‌كند.
هدف کلی؛ هدف كلی در واقع همان عنوان مطالعه است با این تفاوت كه با لغت‌های قابل اندازه‌گیری مثل «تعیین یا شناخت» كه معنی و كاربرد دقیق و واضح‌تری دارند، شروع می‌شود.
اهداف اختصاصی (ویژه یا جزیی)؛ اهداف جزئی در واقع جزئی از هدف كلی هستند و اگر به خوبی تنظیم شوند، محقق را به طراحی روش تحقیق و نحوه گردآوری، تجزیه و تحلیل و تفسیر داده‌ها هدایت خواهند نمود.
6-بیان متغیرهای تحقیق و تعریف آنها
متغیرها در واقع داده‌هایی هستند كه محقق در صدد جمع‌آوری و تحلیل است. به طور كلی، متغیرها به دو دسته اصلی كمی و كیفی تقسیم می شوند. مبنای این تقسیم‌بندی این است كه متغیرهای كمی مقادیر مختلف به خود می‌گیرند و متغیرهای كیفی حالات مختلف به خود می‌گیرند.
7-متدولوژی تحقیق
در این بخش نوع مطالعه (توصیفی یا تحلیلی) و جامعه موردنظر را كه تحقیق بر روی آن صورت میگیرد، باید توضیح داده شود. در این مرحله بهتر است با كمك مشاور آماری یا مشاور روش تحقیق آگاه به تجزیه و تحلیل داده‌ها، حجم نمونه و روش تحلیلهای آماری را مشخص كرد.
8-فهرست منابع
در این بخش مشخصات منابع مورد استفاده در متن پروپوزال ارائه می‌گردد و فهرست منابع فارسی و انگلیسی همراه با هم نوشته می‌شود.
دانشجوی عزیز، اگر انجام پروپوزال کارشناسی ارشد و دکتری برای شما مقدور نیست. کافیست با مشاوران مجرب ما تماس حاصل فرمایید و سفارش پروپوزال کارشناسی ارشد و پورپوزال دکتری خود را ثبت کنید تا در اسرع وقت پروژه شما را انجام دهیم. بهترین نیستیم اما بهترین ها را بدنبال داریم